Kable sieciowe są kluczowym elementem infrastruktury sieci komputerowych. Służą do przesyłania danych między urządzeniami, takimi jak komputery, serwery, przełączniki, routery, a także inne urządzenia sieciowe. Istnieje kilka rodzajów kabli sieciowych, które różnią się budową, zastosowaniem i prędkością transmisji danych.
Kable sieciowe UTP, FTP. Na metry i patchcordy
Rodzaje kabli sieciowych
Kable miedziane
Najbardziej powszechne w zastosowaniach sieciowych. Dzielą się na kilka typów:
Skrętka (twisted pair):
Najczęściej używany typ kabla w sieciach lokalnych (LAN). Zbudowany jest z par przewodów skręconych ze sobą, co minimalizuje zakłócenia elektromagnetyczne.
Kategorie skrętki (kategoria = Cat):
- Cat 5e: Do 1 Gb/s, zasięg do 100 m. 
- Cat 6: Do 10 Gb/s na krótkich odcinkach, zasięg do 55 m (dla 10 Gb/s). 
- Cat 6a: Do 10 Gb/s na odległości do 100 m. 
- Cat 7: Obsługuje 10 Gb/s i większe prędkości, ekranowany dla lepszej ochrony przed zakłóceniami. 
Ekranowanie:
- UTP (Unshielded Twisted Pair): Skrętka bez ekranowania. 
- FTP (Shielded Twisted Pair): Skrętka z ekranowaniem. 
Kabel koncentryczny:
- Starszy typ kabla, stosowany głównie w sieciach telewizji kablowej i starszych instalacjach sieciowych. 
Kable światłowodowe
Wykorzystywane do przesyłania danych na duże odległości z bardzo wysoką prędkością. Przesyłają dane w formie impulsów świetlnych, co eliminuje straty sygnału i zakłócenia.
Rodzaje światłowodów:
- Jednomodowe (Single-mode): Wykorzystywane w sieciach dalekiego zasięgu, np. w połączeniach między miastami. 
- Wielomodowe (Multi-mode): Stosowane na krótsze odległości, np. w sieciach kampusowych. 
Zalety:
- Bardzo duża przepustowość. 
- Odporność na zakłócenia elektromagnetyczne. 
Wady:
- Wyższy koszt instalacji i materiałów. 
Kable specjalistyczne
- Kable DAC (Direct Attach Copper): Krótkie przewody używane do bezpośredniego połączenia urządzeń w centrach danych. 
- Kable SFP (Small Form-factor Pluggable): Moduły używane w połączeniach sieciowych, szczególnie w przypadku światłowodów. 
Zastosowania kabli sieciowych
- Sieci lokalne (LAN): Skrętka jest najpopularniejszym wyborem ze względu na niski koszt i łatwość instalacji. 
- Połączenia długodystansowe: Światłowody dominują w przypadku sieci WAN (np. Internet) oraz połączeń między centrami danych. 
- Domowe instalacje: Cat 5e lub Cat 6 są najczęściej używane do budowy domowych sieci przewodowych. 
Jak dobrać odpowiedni kabel sieciowy?
- Prędkość i wydajność: Wybierz kabel dostosowany do przepustowości sieci (np. Cat 6a do 10 Gb/s). 
- Odległość: Skrętka sprawdzi się na odcinkach do 100 m, światłowód – na większych dystansach. 
- Zakłócenia: Jeśli w okolicy występują zakłócenia elektromagnetyczne, warto zastosować ekranowane kable STP lub światłowód. 
- Budżet: Miedziane skrętki są tańsze, ale światłowód oferuje większą wydajność i niezawodność w dłuższej perspektywie. 
Czym się różni UTP od FTP
UTP (Unshielded Twisted Pair) i FTP (Foiled Twisted Pair) to dwa rodzaje kabli sieciowych opartych na skrętce, które różnią się przede wszystkim budową i odpornością na zakłócenia elektromagnetyczne. Oto szczegóły:
Czym jest UTP (Unshielded Twisted Pair)?
UTP to skrętka nieekranowana, czyli pozbawiona dodatkowych warstw ochronnych wokół przewodów.
- Budowa: - Kabel składa się z kilku (najczęściej 4) par przewodów miedzianych, które są ze sobą skręcone w celu redukcji zakłóceń elektromagnetycznych (EMI) i przesłuchów między parami. 
- Brak dodatkowego ekranowania czy folii ochronnej. 
 
- Zastosowanie: - Sieci domowe i biurowe. 
- Tam, gdzie zakłócenia elektromagnetyczne są minimalne. 
- Przykłady: kable kategorii Cat 5e, Cat 6 w wersji UTP. 
 
- Zalety: - Niższy koszt w porównaniu do ekranowanych kabli. 
- Łatwiejszy montaż i obróbka, ponieważ brak ekranowania upraszcza proces kończenia kabla. 
- Wystarczająca wydajność w środowiskach o niskim poziomie zakłóceń. 
 
- Wady: - Mniejsza odporność na zakłócenia elektromagnetyczne i przesłuchy w porównaniu do kabli ekranowanych. 
 
Czym jest FTP (Foiled Twisted Pair)?
FTP to skrętka ekranowana folią aluminiową, która otacza wszystkie pary przewodów wewnątrz kabla.
- Budowa: - Kabel składa się z par skręconych przewodów, takich jak w UTP. 
- Dodatkowo wszystkie pary są otoczone wspólną warstwą folii aluminiowej. 
- Ekranowanie chroni przed zewnętrznymi zakłóceniami elektromagnetycznymi i przesłuchami między kablami. 
 
- Zastosowanie: - Środowiska o podwyższonym poziomie zakłóceń, np. w pobliżu linii energetycznych, urządzeń elektrycznych czy maszyn przemysłowych. 
- Sieci wymagające większej stabilności sygnału. 
- Przykłady: kable kategorii Cat 6, Cat 6a, Cat 7 w wersji FTP. 
 
- Zalety: - Lepsza ochrona przed zakłóceniami elektromagnetycznymi i przesłuchami. 
- Bardziej stabilna transmisja sygnału, szczególnie na większych odległościach. 
 
- Wady: - Wyższy koszt w porównaniu do UTP. 
- Bardziej skomplikowany montaż, wymagający uziemienia ekranu dla pełnej efektywności. 
- Kabel jest mniej elastyczny i trudniejszy w obróbce. 
 
Który kabel wybrać?
- UTP: Jeśli instalacja ma być w środowisku o niskim poziomie zakłóceń (np. biura, domy), a budżet jest ograniczony. 
- FTP: Jeśli sieć jest instalowana w trudniejszych warunkach, gdzie zakłócenia elektromagnetyczne mogą wpłynąć na jakość transmisji, lub jeśli wymagana jest wyższa stabilność połączenia. 
Każdy z tych typów kabli ma swoje specyficzne zastosowania, a wybór powinien zależeć od warunków środowiskowych i wymagań sieciowych.
